Een skoftige titel voor een thriller? Een herkenbare? Of een gehypte?

Ina is dertig, ligt op haar rug en leest een boek. Althans, dat doet ze wanneer ze niet op haar fiets zit. Het rode knopje in haar oor glimt in de zon. Grassprieten kietelen haar armen.

Voorgaande zinnen kunnen het begin zijn van een verhaal. Het voelt aan als het begin van een burgerlijk verhaal. Redelijk suf. Misschien ligt het aan haar naam.

Respect voor iedereen die Ina heet – absoluut – maar erg interessant klinkt het niet.

Oordelen over namen
Beoordeel een boek niet op de omslag. En een mens niet op zijn naam. Als ik een Ina introduceer in een verhaal, is dat geen verhaal met de titel ‘Als je kunt vergeven’. Dat klinkt namelijk als een bouquetreeksboekje:

De onweerstaanbaar sexy knaap komt op. Arrogant. Negeert het lieve vrouwtje. Ina dus.

Maar dan ineens heeft Ina een opleving. Ze trekt een jurk aan en haar haar danst in de wind.

Hm, nee. Dat klopt niet. Ina’s hebben kort haar. Opgeknipt, lekker praktisch. Hooguit wat blonde plukjes erin.

Maar ook Ina’s zijn jong geweest en droegen ooit rode knopjes in hun oren. Dat was wat.

Goed, kort of lang haar, Ina heeft ineens zin in een goede beurt en knipoogt naar Frederik Vierenhout de Wit.

Wat roept die naam bij je op?

Het effect van een naam komt grotendeels voort uit je eigen ervaringen. Als jij vroeger gepest werd door Rens, is de kans een stuk groter dat jij geen warme gevoelens krijgt bij het horen van de naam Rens.

Petra een lelijke naam? Totdat je ineens een fantastisch, warm mens leert kennen die toevallig de naam Petra draagt, dan kan dat je gevoel over deze naam compleet veranderen.

Namen gekoppeld aan een bepaald milieu
Aan sommige namen kleeft een breder imago dan alleen individuele associaties. Hoewel over smaak niet te twisten valt, roepen onderstaande voorbeelden beelden op van een bepaald type mens of een (financieel) milieu.

• De oer-Hollandse moeke die uit het raam krijst: ‘Cheyenne en Jeffrey, eten!’
• Boudewijn, Charlotte, Roderick, Anna-en-daarachter-nog-een-tweede-naam kun je op het hockeyveld vinden.
• Van Sydney, Paris en Vegas en weten we in ieder geval waar ze verwekt zijn.
• Islamitische jongens heten natúúrlijk Mohammed.
• De creatieve ouders van Djeaylow, Si’jayleigh-ann en Jhimmy wilden vooral origineel zijn.  

Unieke boektitel kiezen
Laat ik het kiezen van een naam even doortrekken naar het kiezen van een titel voor een boek. Belangrijk is dat je een unieke boektitel kiest. Dat geeft sowieso variatie, maar toch kun je hier (soms te) gemakkelijk overlap in vinden.

Bloed- en moordtitels
Ten eerste heb je de namen die een duidelijke associatie met een thriller oproepen. Zo zijn er heel wat titels met ‘bloed’ en ‘moord’ in de titel. Ook is er van alles en iedereen ‘vermist’ en wordt er veel met seizoenen gewerkt.

Deze woorden, verwerkt in een titel, zijn op tijdloze wijze verbonden aan thrillers en duiden een genre aan. Lekker herkenbaar en in een hokje te stoppen. Dat laatste is handig, want als jij zin hebt in een bloederig verhaal, wil je niet in een boek belanden waarin je honderdveertig pagina’s lang wacht tot het moment Frederik de knopjes uit Ina haar oren trekt.

Titeltrends: zusjes, meisjes en vrouwen
Naast de overduidelijke thrillertitels zijn er periodes waarin er een titeltrend zichtbaar is. Zo zijn zussen momenteel heel populair. In het algemeen qua boeken, maar ook wanneer je specifiek naar thrillers kijkt:

Zusje. Het zusje. Het derde zusje. Mijn zusje. Verloren zusje. Het stille zusje. Kleine zus. Zus. Mijn zus. Grote zus.

Maar ja, meisjes zijn dan ook razend populair in thrillerland:

Het meisje in het ijs. Het meisje dat verdween. Meisje vermist. Gebroken meisjes. Het meisje van toen. Mooie meisjes. De laatste meisjes. Het meisje op de weg. Het vorige meisje. Alle slechte meisjes. Het stille meisje. Voor de meisjes. Het negende meisje. Het meisje in de trein. Het meisje zonder huid. Het meisje in het bos. Meisje vermist. Het meer van de meisjes.

Of het in al die boeken ook echt over meisjes gaat of vooral over vrouwen, weet ik niet. Maar het kan zijn dat de vrouwen-variant al in gebruik was:

De andere vrouw. De vrouw van de bankier. Mannen die vrouwen haten. De vrouw in de kooi. De negende vrouw. De vrouw in het raam. De vrouw die terug moest. De onbeminde vrouw.

Wat wilde ik zelf qua titel voor mijn eerste thriller?
Originaliteit vind ik in ieder geval belangrijk. Ook een (lichte) associatie met het genre – thriller in dit geval – was welkom. 

Al heel snel had ik een werktitel voor mijn thriller:

Skoftig

Skoftig speelt zich af tijdens het kermisweekend in een dorp in West-Friesland. Skoftig is dialect en werd in 2014 zelfs gekozen als het mooiste West-Friese woord. Het is een (enigszins ouderwetse) vorm van wreed, vet, fantastisch.
Dat feestje is skoftig mooi weest!

Mensen die onbekend zijn met het dialect zullen het waarschijnlijk vertalen als schoftig / schoft en dat komt uiteindelijk neer op ‘hufterig gedrag’. Past dat niet uitstekend bij een thriller?

De draaimolen
Ik heb nog wel kort nagedacht over een andere titel. Er was een andere optie: De draaimolen. Dat paste wel in de reeks van ‘thrillertitels als: De verbouwing. De eetclub. De reünie. De kraamhulp. De doorbraak.

Maar bovenal paste het ook bij het boek. Het thema kermis is direct helder en daarbij dekt het de lading van het psychologische draaikolk waarin de hoofdrolspelers zich bevinden.

Ik legde de titel voor aan diverse mensen. Ergens verwachtte ik dat mensen zouden kiezen voor De Draaimolen.

Het werd Skoftig!
Dat had ik faliekant mis. Iedereen koos Skoftig: veel spannender. Origineel en opvallend. Enigszins mysterieus en toch duidelijk en krachtig.

Duidelijke taal.

Geen idee in welke categorie de naam Skoftig valt. Noem het een kampernaam of een hipsternaam. Een verantwoorde naam. Een commerciële naam. Een naam met een Scandinavisch tintje. Of een mijn-pa-zuipt-pils-alsof-het-water-is-naam.

Maakt mij niet uit.

Als je het boek toch in een hokje wil plaatsen, dan graag in het hokje ‘skoftige namen’, onder de categorie psychologische thriller.

Dank u!