Waarom ik mijn boekpersonages niet op jou baseer
Jij bent niet interessant genoeg om in een fictief boek te belanden. Althans: niet één op één. Als jij jezelf op enig moment in een fictief personage herkent, dan zegt dat meer over hoe jij jezelf ziet dan hoe de schrijver jou ziet (als-ie je überhaupt al kent).
Natuurlijk haal ik inspiratie uit mijn omgeving, uit de mensen die ik ken. Logisch, want alle ideeën en inspiratie komen ergens vandaan. Bij mij, als schrijver. Dus ken je een schrijver, dan bestaat de kans dat er een stukje van jou wordt toegevoegd aan een personage.
Maar jij bent het nooit.
Het ontstaan van personages
Om personages te creëren begin ik met een eerste schets. Is de hoofdpersoon een man of een vrouw? In welke leeftijdscategorie valt hij of zij? Wat voor type is het? Ook vind ik het fijn om hen direct een naam te geven.
Maar vergeet niet: het verhaalidee komt eerst. De personages moeten bij dat verhaal passen. Dit geeft al een beetje sturing.
Cv’s boekpersonages
Toen de grote lijnen van Skoftig helder waren, heb ik voor alle personages die een belangrijke rol spelen een korte cv opgesteld.
Veel van de informatie in de cv’s heeft het boek niet gehaald. Dat was ook niet de bedoeling. Ik heb die cv’s alleen gemaakt om mezelf houvast te geven toen ik begon. Later was die houvast niet meer nodig, toen waren de personages al gevormd.
Foto's
Ik vond het fijn om een concreet gezicht aan elk personage te hangen. Hiervoor heb ik van internet geplukte foto’s gebruikt. Hier zitten ook foto’s van een paar vage bekenden tussen. Nee, ik zal nooit onthullen wie precies, dat doe ter ook niet toe. Het ging alleen om het uiterlijk en ik koos foto’s die aansloten bij het plaatje dat toen al in mijn hoofd zat.
Eigenwijze boekpersonages
Door deze voorbereiding had ik toen ik begon met het schrijven een aardig beeld van mijn personages. Al schrijvende ontwikkelde dit zich. Totdat op een bepaald moment de personages een eigen wil kregen.
Serieus.
(En ik ben niet bepaald de enige schrijver die dit zo ervaart.)
Zo’n personage is tot leven gekomen in mijn hoofd, en op de momenten dat ik zijn leven vertaal naar tekst, dan is zo’n personage soms heel eigenwijs. Het is wonderlijk om te ervaren en het maakt dat er soms een wending in het verhaal ontstaat die niet was ingecalculeerd. Al schrijver kun je zo jezelf verrassen, en bovendien daagt het je uit.
Geen sympathieke man
Ik heb elk individueel (hoofd)personage verschillende karaktertrekken meegegeven, zowel trekjes die over het algemeen als positief worden gezien als eigenschappen die vaak een minder fraaie associatie oproepen. En ze zijn dus eigenwijs!
Een bepaald personage in Skoftig vind ik zelf best inspirerend. Wat hij doet is niet altijd even legaal, maar zijn karakter staat me aan. (Klinkt dat tegenstrijdig? Wellicht, maar ach, de wereld is ook niet zwart-wit.)
Een van mijn eerste proeflezers vertelde me dat ze deze man geen fijn personage vond. ‘Meen je dat?’ vroeg ik. Ik dacht dat ik hem, ondanks zijn flirten met de wet, toch als sympathieke kerel had weggezet…
En dat maakt het zo leuk: ieder zal zijn eigen mening vormen over de karakters.
Herkenning
Weet je wat bijzonder is? Toen de basis van het verhaal stond, zag ik pas dat er in elk personage iets van mezelf zit. Misschien niet altijd direct herleidbaar voor anderen, maar zelf herken ik het wel. Best bizar.
Net echt
Mag ik tot de conclusie komen dat een ieder zich mogelijk kan herkennen in personages die tot leven zijn gebracht in een verhaal?
Net als in het leven, met echte mensen.
Want uiteindelijk zijn mijn personages gewoon zichzelf.
Uniek, maar mogelijk wel herkenbaar.
Net als jij.